Z użytkowania wieczystego na własność
Z dniem 13 października 2005 roku obowiązuje nowa ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Jednocześnie z tym dniem przestają obowiązywać ustawy z 1997 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego przysługującego osobowym fizycznym w prawo własności oraz z 2001 roku o nabywaniu przez użytkowników wieczystych prawa własności nieruchomości.
Z żądaniem przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności mogą wystąpić:
- osoby fizyczne oraz ich następcy prawni, będące w dniu wejścia w życie ustawy użytkownikami wieczystymi nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe, zabudowanych garażami oraz nieruchomości rolnych;
- osoby fizyczne i prawne oraz ich następcy prawni, będące właścicielami lokali, których udział w nieruchomości wspólnej obejmuje prawo użytkowania wieczystego;
- spółdzielnie mieszkaniowe będące właścicielami budynków mieszkalnych lub garaży.
Termin składania wniosków o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości ustalono do dnia 31 grudnia 2012 r.
We wniosku należy podać nr działki, obręb, powierzchnię, nr księgi wieczystej, lokalizację oraz załączyć aktualny odpis z księgi wieczystej, wypis z rejestru gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej.
Decyzję o przekształceniu wydaje:- starosta w przypadku nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa,
- wójt, burmistrz, prezydent miasta w przypadku nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego.
Za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności należy ponieść opłaty których wysokość jest uzależniona od wartości prawa użytkowania wieczystego. Wartość prawa użytkowania wieczystego jest uzależniona od długości okresu użytkowania wieczystego, im krótszy okres użytkowania wieczystego tym wartość prawa jest niższa.
Opłata może być pomniejszona o bonifikatę. O jej wysokości decyduje w drodze uchwały organ samorządu terytorialnego (nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego) lub wojewoda (nieruchomości Skarbu Państwa). Udzielona bonifikata podlega zwrotowi, jeżeli osoba na rzecz której zostało przekształcone prawo użytkowania wieczystego w prawo własności przed upływem 5 lat, licząc od dnia przekształcenia, zbyła lub wykorzystała nieruchomość na inne cele, które stanowiły podstawę udzielenia bonifikaty. Nie dotyczy to zbycia na rzecz osoby bliskiej.
Przez osobę bliską należy rozumieć zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione oraz osobę, która pozostaje ze zbywcą faktycznie we wspólnym pożyciu.
Ustawa przewiduje możliwość rozłożenia opłaty na raty, nie dłużej jednak niż na 10 lat.
Wierzytelność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego w stosunku do nabywcy z tego tytułu podlega zabezpieczeniu przez ustanowienie hipoteki.
Rozłożona na raty niespłacona część ceny prawa użytkowania wieczystego podlega oprocentowaniu przy zastosowaniu stopy procentowej równej stopie redyskonta weksli stosowanej przez Narodowy Bank Polski.
- którym oddano nieruchomość w użytkowanie wieczyste w zamian za wywłaszczenie lub przejęcie nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa na podstawie innych tytułów przed 5 grudnia 1990 r.
- które uzyskały użytkowanie wieczyste na podstawie art. 7 dekretu
- z 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz.U. nr 50 poz. 279)
Dla przypomnienia, użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym pośrednim pomiędzy prawem własności a ograniczonymi prawami rzeczowymi (użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka).
Od 1961 roku w użytkowanie wieczyste przekazywane są grunty Skarbu Państwa oraz należące obecnie do samorządów terytorialnych, na okres 99 lat. W wypadkach wyjątkowych, dopuszczalne jest oddanie gruntu na okres krótszy, co najmniej jednak na lat 40.
Za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się opłatę pierwszą i opłaty roczne. Opłata pierwsza podlega jednorazowej zapłacie najpóźniej do dnia zawarcia umowy w przypadku ustanowienia prawa w drodze przetargu, lub może być rozłożona na oprocentowane raty gdy prawo ustanowiono w drodze bezprzetargowej. Opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego z wyjątkiem roku, w którym prawo to zostało ustanowione. Pierwsza opłata wynosi od 15-25% ceny nieruchomości gruntowej. Opłaty roczne są różne w zależności od celu na jaki nieruchomość gruntowa została oddana i wahają się od 0,3 do 3% ceny:
- za nieruchomości gruntowe oddane na cele obronności i bezpieczeństwa państwa w tym ochrony przeciwpożarowej, pod budowę obiektów sakralnych, oddane na działalność charytatywną albo niezarobkową działalność: opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową, naukową - opłata roczna wynosi 0,3% ceny,
- za nieruchomości gruntowe oddane na cele mieszkaniowe, na realizację urządzeń infrastruktury technicznej i innych celów publicznych oraz działalność sportową - 1% ceny,
- za nieruchomości gruntowe przeznaczone na działalność turystyczną - 2% ceny,
- za pozostałe nieruchomości gruntowe - 3% ceny.
Opłaty roczne mogą być aktualizowane nie częściej niż raz w roku, jeżeli wartość nieruchomości ulegnie zmianie.
Wobec konieczności ponoszenia coraz to większych opłat rocznych w związku ze wzrostem wartości prawa użytkowania wieczystego, zainteresowanie możliwością przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności było zawsze duże.
Dotychczasowe uregulowania prawne w tym zakresie nie załatwiały jednak problemu. Trzeba mieć nadzieję, że obecnie obowiązująca ustawa przyczyni się, jeżeli nie do likwidacji to do poważnego ograniczenia instytucji użytkowania wieczystego funkcjonującej w gospodarce nieruchomościami.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz.U. nr 175 z 12 września 2005 r., poz. 1459).
Powyższy tekst pochodzi z portalu Kurier Nieruchomości
źródło: www.kn.com.pl